Bố tôi có một qui tắc: không bao giờ có một trợ lý nữ. Không phải ông sợ những vấn đề cá nhân hay gì cả, mà là: “Bọn họ là phái nữ, họ sẽ cực kỳ khó hiểu, và quan trọng là họ lắm chuyện.” Thế đấy, trong khi tôi thấy các lãnh đạo thường chọn một trợ lý nữ để có thể đảm bảo tính cẩn thận, tỉ mỉ trong công việc và đặc biệt là họ không tạo áp lực, thì bố tôi, một người khá khô khan, lại chọn những trợ lý là nam. Lần đầu tiên tôi sử dụng Siri, tôi đã rất hài lòng, khi nó có một giọng nữ nhưng hoàn toàn không lắm chuyện mà vẫn tỉ mỉ, cẩn thận và đặc biệt là rất nhanh chóng. Tuy nhiên, khi tôi tìm hiểu về Cortana- đối thủ của Siri và Google Now vừa được Microsoft giới thiệu trong bản cập nhật hệ điều hành Windows Phone 8.1, tôi mới bắt đầu thấm thía những gì bố tôi nói.
Thế đấy, lắm chuyện
Có nhiều câu hỏi xung quanh tại sao Siri lại có giọng nữ. Apple giải thích rằng vì muốn mọi người cảm thấy Siri không phải là một cái máy, và nếu đó là giọng nam thì chắc nghe sẽ hơn rợn rợn. Thật sự thì đối với Siri hay Google Now, việc tạo nên sự gần gũi giữa phần mềm và người dùng sẽ tạo nên cảm giác hứng thú khi sử dụng, mặc dù chuyện đó không quá quan trọng. Nhưng việc đặt tên cho Cortana, lồng giọng vào cho nó, hay cố gắng tạo cho nó hàng chục kiểu trả lời sao cho “giống-người” nhất đã được Microsoft chuẩn bị khá kĩ càng và công phu. Đó cũng là lí do đầu tiên khiến bạn cảm giác Cortana hơi phức tạp một chút xíu so với Siri và Google Now. Ban đầu, cũng giống như các dự án khác, Cortana chỉ là tên mã của dự án. Cái tên đó có nguồn gốc từ một nhân vật trợ lý ảo trong game Halo của Microsoft. Tuy nhiên, đến cuối cùng, Microsoft cảm thấy cái tên này khá đơn giản (nhưng chả dễ nhớ) nên họ quyết định lấy đó làm khai sinh luôn. Và thế là, dù gì cũng phải làm cho trót, Microsoft mướn luôn diễn viên lồng tiên cho Cortana, cố gắng tạo ra một phiên bản máy móc không quá khô khan và lạnh lùng với 16 kiểu cảm xúc khi trả lời, vui mừng có, buồn có, tự hào có, ngay cả troll cũng có. Nếu bạn hỏi Cortana cha của nó là ai, nó sẽ trả lời một cách tự hào :”Bill Gates”. Nếu bạn hỏi nó bạn nghĩ gì về Siri, nó sẽ trả lời: “Cuộc nói chuyện giữa chúng tôi chỉ là kiểu nói chuyện một chiều”. Thế đấy, lắm chuyện, và nếu bạn không thích nó trả lời kiểu hại não và dài dòng như vậy, thì xin lỗi, đành chịu thôi. Tuy nhiên, đôi lúc lắm chuyện mà hay đấy. Bạn cứ xem những đứa bạn lắm chuyện của bạn xem, bọn nó đôi lúc sẽ xì ra nhiều thông tin hơn những đứa ít nói đấy.
90% những trợ lý mang trong mình một cuốn sổ ghi chép
Siri chủ yếu sử dụng dữ liệu từ Yahoo, nguồn dữ liệu có lẽ không rộng lớn bằng Google nhưng linh hoạt theo từng lĩnh vực và luôn được bảo mật do Yahoo không có chương trình quảng cáo trên mạng như Google. Ngược lại, Google Now sử dụng nguồn dữ liệu từ chính Google. Cả hai đều đòi hỏi khá nhiều thông tin của người dùng. Khi sử dụng Siri, bạn sẽ phải vào phần Cài đặt và cho phép các thông tin được chuyển qua Siri. Google Now cũng đòi hỏi tương tự nhưng dễ dàng hơn khi nó cho phép bạn chia sẻ thông tin ngay trong Google Now. Nói tóm lại, để có thể sử dụng hai thứ trên, bạn phải cho thiết bị cung cấp càng nhiều thông tin của mình càng tốt, nhưng điều đó không bảo mật và có thể gây nguy hiểm. Microsoft đã biết được điều này và họ đã nói chuyện với rất nhiều người làm việc trong lĩnh vực trợ lý, kế toán và họ rút ra được rằng, 90% những trợ lý mang trong mình một cuốn sổ ghi chép. Cortana sở hữu một cuốn sổ ghi chép tách biệt hoàn toàn với hệ điều hành, điều này cho phép bạn bảo mật thông tin của mình ngay cả khi hệ điều hành của bạn bị xâm nhập. Sổ ghi chép cho phép bạn cung cấp các thông tin, các cuộc hẹn, các mối quan hệ của bạn,… cho Cortana sử dụng. Sổ ghi chép này sẽ được lưu trữ trên thuật toán đám mây, điều đó có nghĩa là bạn có thể thêm các thông tin liên lạc, e-mail,.. từ các ứng dụng, dịch vụ khác của Microsoft. Một điều hay nữa ở Sổ ghi chép là nó cho phép bạn can thiệp vào quá trình hoạt động của Cortana. Nếu Cortana định đọc một e-mail từ địa chỉ bạn gái bạn đã được lưu Sổ ghi chép cho bạn, bạn chỉ cần nói nó “Tôi không muốn bạn xem điều này” hoặc “Bạn không được đọc e-mail này”, nó sẽ hoàn toàn hiểu và kể từ nay về sau không dám bén mãng vào những cuộc nói chuyện giữa bạn và gấu nữa. Bạn có thể cung cấp thông tin bằng cách nói chuyện với nó hoặc nhập dữ liệu, nhưng nó luôn hỏi bạn có đồng ý cho nó sử dụng dữ liệu mà nó lưu được trong Sổ ghi chép hay không. Tính năng này cực kỳ hay và sáng tạo khi nó cho phép bạn quản lý những gì mà bạn muốn Cortana sử dụng. Vừa hiệu quả, vừa an toàn. Một đặc điểm đột phá nữa đi kèm với Sổ ghi chép là cách mà Cortana sử dụng cuốn SỔ đó. Cortana thông minh tập hợp tất cả những thông tin trong Sổ liên quan đến câu hỏi của bạn và trả lời. Nếu bạn hỏi: “How is today” (“Ngày hôm nay như thế nào”), Cortana sẽ dựa vào vị trí của bạn để báo cho bạn có đang kẹt xe không, thời tiết thế nào, sự kiện gì đang diễn ra, hôm nay có phải là sinh nhật của bạn không,…. Đôi lúc việc này thật thích hợp khi bạn đang bận rộn và chỉ muốn chuẩn bị cho ngày mới bằng một câu hỏi duy nhất. Nhưng đôi lúc bạn sẽ nhận được những thông tin mà mình chẳng cần tới. Tiếc ở chỗ không như Google Now cho phép bạn xoá những thông tin không cần thiết bằng cách vuốt ngang thẻ thông tin đó, Cortana không cho xoá các thông tin riêng lẻ. Lắm chuyện thật đấy, hỏi 1 mà nói tới 10. Ngoài cung cấp và trả lời thông tin, cũng như Siri, Cortana cho phép bạn gọi điện, nhắn tin, đặt báo thức, sự kiện,…. Hi vọng trong tương lai, Microsoft sẽ tích hợp nhiều hơn cho Cortana can thiệp nhiều hơn vào thiết bị. Có thể post 1 stt Facebook, mở 1 tấm hình,…
Trải nghiệm này mà Cortana mang lại tương đối thông minh và mạnh mẽ
Sự phức tạp mà Microsoft gửi vào Cortana thông qua SỔ ghi chép là hoàn toàn đúng và phù hợp, dù nó có gây phiền phức một chút xíu. Tuy nhiên, trải nghiệm người dùng mà Cortana mang lại thì lại hoàn toàn tuyệt vời mặc dù một lần nữa- nó hơi phức tạp. Khi lần đầu chạy Cortana, bạn sẽ phải làm quen với nó, cung cấp các thông tin cơ bản vào Sổ ghi chép, chẳng hạn như bạn tên gì, bạn muốn nó gọi bạn là gì, gấu bạn là ai, có phải là gấu chó không(đùa thôi nhá), thể loại phim bạn thích,… Sau đó, trong quá trình sử dụng máy, ngay cả khi bạn không hỏi, Cortana cũng thông báo cho bạn thông qua chức năng mới toanh của WP 8.1- Action Center (giờ thì bạn hiểu độ lắm chuyện của nó rồi đó). Nếu đội bóng yêu thích của bạn chiến thắng, nó sẽ báo, nếu bạn đang đi du lịch ở một địa điểm lạ, nó sẽ báo về thời tiết, đơn vị tiền tệ, nếu trong tin nhắn hoặc e-mail (những tin nhắn và e-mail mà bạn cho Cortana đọc), nó sẽ tự động gạch dưới những câu như “Gặp e tối nay 8 giờ ở nhà nghỉ 69 nhak a” để tạo một nhắc nhở hoặc cuộc hẹn vào trong lịch của bạn. Trải nghiệm này mà Cortana mang lại tương đối thông minh và mạnh mẽ khi nó tận dụng Action Center, nhưng riêng đối với tôi, nó không thoải mái. Tôi không muốn đang xem một bộ phim thì nó báo: Ồ, đây là phim bạn yêu thích nè,xem phim vui vẻ. Hoặc khi tôi chả cần nó báo cho tôi đơn vị tiền tệ ở một nơi cách tôi chỉ 10km…. Nó hiệu quả về mặt này, nhưng gây phiền phức về mặt khác. Ngoài ra, tính năng mà tôi đánh giá cao nhất về độ hiệu quả, tính mạnh mẽ cũng như tính lắm chuyện của Cortana là khả năng nhắc nhở và cung cấp thông tin dựa vào sự kiện một cách quá thông minh. Nếu bạn đang có một ghi chép về một thời điểm nào đó, ghi thời điểm đó xảy đến, Cortana sẽ ngay lập tức nhắc nhở bạn. Ví dụ gấu bạn đang khá là… chó, bạn có thể bảo Cortana: “Remind me the next time i call my girlfriend that i need to break up” (“Lần tới khi tôi gọi bạn gái tôi, nhắc tôi chia tay”). Ngay khi bạn gọi gấu bạn, một vòng tròn kèm theo chữ “Break up” sẽ hiện lên màn hình. Điều này quá thông minh và hữu ích, nhất là khi tiền điện thoại không còn rẻ nữa để mà cho bạn gọi đi gọi lại nhiều lần. Tính năng này còn thể hiện hiệu quả khi bạn hỏi những câu khó và phức tạp. Nếu bạn họi một câu hỏi đòi hỏi thông tin phải được phân tích nhiều tần, Cortana có thể đảm nhiệm. Ví dụ nếu bạn hỏi: “What’s the best motel near me?” (“nhà trọ tốt nhất gần đây là ở đâu?”), Cortana sẽ không đưa ra một danh sách dài những nhà trọ gần vị trí bạn. Thay vào đó, nó sẽ tìm các nhà trọ ở gần, sau đó truy cập những đánh giá về các nhà trọ đó trong ứng dụng Yelp, xem xem nhà trọ nào được đánh giá cao nhất, và trả lời bạn duy nhất cái tên và thông tin nhà trọ đó. Tiếp theo, nếu bạn ưng ý nhà trọ đó và muốn đặt phòng, bạn chỉ cần nói: “Call it” (“Gọi điện nhà trọ đó”), Cortana sẽ ngay lập tức hiểu rằng “It” chính là kết quả mà nó vừa hiển thị và tự động gọi đến thay vì bắt bạn thực hiện một lệnh mới hoàn toàn. Và đây chính là những gì mà tôi luôn mong muốn khi sử dụng Siri. Tôi thường hỏi Siri “Tell me about Boston Red Sox” (“Nói với tôi về đội Boston Red Sox”), Siri sẽ hiện ra kết quả thi đấu gần đây, danh sách các cầu thủ và lịch thi đấu. Tôi khá hài lòng, cho đến khi tôi muốn vào trang web của đội, tôi phải sử dụng một lệnh hoàn toàn mới: “Open redsox.com” (“mở trang web redsox.com”).
Microsoft đã quyết định sẽ để Bing là nguồn thông tin mà Cortana khai thác và sử dụng
Tôi bắt đầu sử dụng dịch vụ tìm kiếm Bing của Microsoft chỉ hơn 1 năm trước và cho đến nay tôi gần như tôi không còn lí do nào để vào Google Search nữa. Bing được thiết kế-cả về mặt thuật toán lẫn giao diện một cách công phu và logic. Nhiều người nói Bing vẫn ở sau Google Search về độ rộng lớn của các kết quả, nhưng sự thật ít người biết là đến 90% kết quả của Bing là những kết quả xác thực từ các nguồn web, ứng dụng được cấp giấy phép. Google Search thì khác, nó tổng hợp mọi thứ trên mạng bằng một thuật toán duy nhất, không hề có thuật toán kiểm tra, xác nhận hay gì cả. Ngoài ra, với một thủ thuật SEO đơn giản (thủ thuật cho phép qua mặt Google để đưa thông tin của bạn lên đầu khi tìm kiếm bằng Google), Google Search trở thành không khác gì một đứa con nít bị dắt mũi. Nhận thấy những khả năng đầy tiềm năng và phù hợp với Cortana, Microsoft đã quyết định sẽ để Bing là nguồn thông tin mà Cortana khai thác và sử dụng. Đối với Siri của Apple, hãng sử dụng Yahoo làm nguồn thông tin. Do được phân thành các mảng lĩnh vực khác nhau cho thông tin, Yahoo giúp cho Siri có tốc độ vượt trội, gần như phản hồi ngay lập tức khi hỏi. Về tốc độ của Cortana thì chưa biết, nhưng có lẽ do không được phân thành từng mảng như Yahoo, Microsoft sẽ phải tìm cách cho Bing có thể phản hồi chính xác và nhanh. Nhanh là yếu tố quyết định, bởi vì khi sử dụng một trợ lý ảo, nếu không nhanh thì bạn thà tự lên mạng và tìm kiếm còn hơn. Các kiến trúc sư của Bing đã làm việc với nhóm làm việc Cortana. Đây là điều mà Microsoft đã luôn muốn thực hiện: kết hợp các bộ phận riêng lẻ hoạt động với nhau. Apple không làm việc với Yahoo, Google thì hoàn toàn bê y nguyên Google Search vào Google Now mà không hề chỉnh sửa và tích hợp. Microsoft đã thông mình khi cho phép Cortana được quyền chỉnh sửa những gì mà bộ phận Bing đã làm được. Điều này có vẻ hơi mạo hiểm, nhưng nó hoàn toàn phù hợp với những gì mà tôi nghĩ là chiến lược tiếp theo của Microsoft. Xbox của Microsoft vẫn đang thống trị các phòng khách, và tôi nghĩ tương lai Cortana sẽ đến với xbox, không chỉ để nâng cao trải nghiệm người dùng, mà còn vì Xbox sở hữu thiết bị có vẻ như cùng với Cortana là một cặp trời sinh- Kinect. Cảm biến Kinect cho phép người dùng điều khiển, chơi game bằng chính các hoạt động của cơ thể. Nếu một ngày nào đó bạn có thể giao tiếp với người bạn thực tế ảo Cortana qua các cử chỉ thay vì giữ nút Tìm kiếm trên WP, điều đó thật tuyệt. Điểm đến kế tiếp mà tôi hi vọng sẽ có mặt Cortana là Windows-sản phẩm chủ lực của Microsoft. Nếu điều đó thành hiện thực, việc tìm kiếm trên máy tính sẽ không thể tốt hơn được nữa. Không chỉ vậy, chúng ta còn có thể quản lí công việc, lịch làm việc, các kết nối với bạn bè, người thân một cách hoàn hảo. Bạn có thấy trong các phim khoa học viễn tưởng người ta điều khiển máy tính bằng giọng nói chưa? Đó là tương lai.
Là tính năng nổi trội nhất trong WP 8.1, Cortana xứng đáng là đối thủ xứng tầm nếu so với Siri và Google Now. Đây chính là điểm đầu tiên Microsoft không theo sau Apple và Google trong lĩnh vực di động. Cortana tập hợp những gì mà cả hai đối thủ còn thiếu trong một hệ thống mạnh mẽ, dễ sử dụng, dù có hơi phức tạp và phiền phức. Tuy nhiên, do chỉ mới là bản Beta, còn được chỉnh sửa nhiều hơn trong tương lai nên Cortana hoàn toàn có thể trở nên hoàn hảo. Với việc kết nôi sâu với Bing, nguồn thông tin của Cortana sẽ hoàn toàn không thua thiệt, hay thậm chí là chính xác hơn các hãng khác. Trải nghiệm người dùng cũng là điểm mà cá nhân tôi cảm thấy thích thú ở Cortana. Nó cho phép người dùng có những trải nghiệm tiện ích và phù hợp. WP đã quá chậm chân so với iOS và Android, những với Cortana, Microsoft đã bắt kịp. Họ hoàn toàn làm lu mờ Siri và Google Now, và khiến tôi nghĩ tới việc sử dụng thử một chiếc Windows Phone trong tương lai.
# 